Sommige koppels gaan in relatietherapie bij een dip. Charlotte Vandermeersch en haar lief regisseerden samen een film. ‘Le otto montagne’ werd een internationaal prestigeproject. Vandermeersch: “Ik heb geleerd om keuzes te maken en verder te gaan zonder omkijken.”
Misschien zouden we het halen als koppels als we ons engageerden voor een co-regie? Het leek nu of nooit
Ze is geen actrice die absoluut eens achter de camera wilde staan. “Integendeel,” vertelt Charlotte Vandermeersch aan een tafeltje in Cinemas Galeries in de Brusselse Koninginnegalerij. “Nu ik een film heb geregisseerd, waardeer ik pas echt hoeveel creatieve vrijheid je hebt als actrice. Als ik speel, kruip ik helemaal in mijn personage. Ik kom op de set en alles staat klaar. Dat is een luxepositie, ook al komt er veel verantwoordelijkheid bij kijken. Als regisseur schipperde ik voortdurend tussen het creatieve en het organisatorische. Er waren non-stop vergaderingen, beslissingen die genomen moesten worden, mensen om aan te sturen... Dat was intens en vergde bakken energie.”
Fans van Charlottes komische talent (in tv-series als ‘Wat als?’) of haar dramatische kracht (in theaterproducties van Arsenaal/Lazarus) moeten dus niet wanhopen. Ze zweert het spelen zeker niet af. ‘Le otto montagne’ of de kans om te regisseren kwam toevallig op haar pad. Al had dat ‘toeval’ alles te maken met haar partner, regisseur Felix Van Groeningen. Hij won in 2012 bijna een Belgische Oscar voor ‘The Broken Circle Breakdown’ en stuurde in 2018 Timothée Chalamet aan in het Hollywooddrama ‘Beautiful Boy’.
Dit was Felix' zevende film, maar ik regisseerde voor het eerst. Natuurlijk was dat overweldigend
Charlotte: “In de zomer van 2019 waren we met ons zoontje Rufus met de camper op reis door Italië. We houden van dat land, van de taal... Felix had net op vraag van een Italiaans productiehuis ‘De acht bergen’ gelezen en toegezegd om het boek te verfilmen. Paolo Cognetti, de schrijver, nodigde ons uit naar zijn plek in de Alpen. Ook ik viel als een blok voor het verhaal, de bergen, de mensen daar. Felix en ik hadden in het verleden al samen geschreven en wilden dat graag opnieuw doen. Ik voelde dat ik echt iets kon bijdragen aan dit project.” In de coronawinter van 2020 schreef het koppel samen aan het script, aan hun keukentafel: “Na afloop vroeg Felix me of ik ook de regie met hem wilde delen.” Het was geen vrijblijvende vraag. “We gingen door een moeilijke periode. We zijn al lang samen en gunnen elkaar veel ruimte. Dat is mooi als je elkaar niet verliest. Felix had voor ‘Beautiful Boy’ anderhalf jaar in Los Angeles gezeten. Rufus was een peuter. Ik had me volledig gegooid op mijn theatermonoloog ‘BUZZ’ die ik ook had geregisseerd. Persoonlijk hadden we het moeilijk, maar creatief konden we nog steeds goed samenwerken. Misschien zouden we het halen als we ons engageerden voor een co-regie? Het leek nu of nooit, alles of niets.”
En dus zaten ze in de zomers van 2020 en 2021 wéér in Italië. Met hun zoon in de camper, maar deze keer ook in nauw contact met de boerengemeenschap van het bergdorpje waar ze ‘Le otto montagne’ filmden en een uit de kluiten gewassen crew. Charlotte: “Dit was de zevende film van Felix en zijn grootste productie tot nu toe. Terwijl ik voor het eerst regisseerde en meteen in zo’n megaproject belandde. Natuurlijk was dat overweldigend.” Idyllisch was het ook – het contact met het ruwe buitenleven, de rust in de natuur, het gebrek aan afleiding... “Ik voelde affiniteit met een paar andere betekenislagen in het verhaal dan Felix,” vertelt Charlotte. “Ik groeide op in de Vlaamse Ardennen als dochter van een handelaar in veevoer. Ik bezocht vroeger met mijn vader de oude boeren bij ons in de streek. Iets van die vervlogen wereld vond ik terug in ‘De acht bergen’. De film verbeeldt ook de cycli van het leven, de vier seizoenen: alles wat leeft, moet sterven, dat is een voorwaarde voor nieuwe groei.”
Ik heb zin voor avontuur en zeg op zoveel mogelijk projecten 'ja'
Het groene filmfestival FReDD in Toulouse pikte die boodschap op en bekroonde ‘Le otto montagne’ met hun hoofdprijs. Het was niet de eerste, noch de grootste onderscheiding voor de film. In mei 2022 won het regisseurskoppel al de juryprijs in Cannes. Op het podium gaf Charlotte haar lief een innige kus. De verwachtingen voor de film zijn hooggespannen: de roman bekoorde miljoenen lezers in 50 talen. Charlotte: “Het verhaal over de vriendschap tussen Bruno en Pietro is heel sterk. Je ziet hun evolutie van jongens van 12 naar dertigers met baarden. Elk op hun eigen manier zoeken ze hun weg in het leven. Bruno weet dat hij wil boeren en geeft zich over aan één plek, zijn berg. Pietro is lang onzeker over zijn bestemming en zwerft rond tot in Nepal.”
Ze maakte de bedenking al vaker: Charlotte is eerder een Pietro, Felix een Bruno. “Ik heb zin voor avontuur en zeg op zoveel mogelijk dingen ja. Ik heb echt genoten van mijn soloreizen door Argentinië, Brazilië en langs de Transsiberische Spoorlijn. Felix heeft altijd veel beter kunnen kiezen. Hij zoekt rust en focus om te werken.” Sinds de geboorte van Rufus en het draaien van ‘Le otto montagne’ is Charlotte haar innerlijke Bruno op het spoor: “Ik ben volwassen geworden tijdens het draaien. Zo voelt het: deze film was een overgangsritueel, het begin van een nieuwe levensfase. Als regisseur moet je constant knopen doorhakken, je visie bewaken, soms mensen teleurstellen. Dat was een goede leerschool voor mij.”
Om hun nieuwe start te markeren, verhuisde het gezin van Antwerpen naar Merelbeke, van het stadscentrum naar de groene rand. “We hebben een fijn huis met een grote tuin. Daar willen we nu ons nest maken. Er is genoeg ruimte om vrienden en familie te ontvangen én om ons terug te trekken voor creatief werk. Haar goede voornemen voor 2023? “Ik wil wat vaker nee zeggen tegen kleine opdrachten. Zo hoop ik ruimte te vrijwaren voor projecten die me echt liggen. Ik heb plannen voor een nieuwe voorstelling, ‘Gelukszoekers’, met de Iraakse acteur en regisseur Mokhallad Rasem. We willen kijken wat geluk betekent voor mensen van verschillende leeftijden, op verschillende plaatsen in de wereld. Ik kijk uit naar het schrijfproces. Ik ben van plan om een groot stuk van mezelf in de tekst te gieten.” (lacht)
LEES OOK: 6 films met een vrouwelijke regisseur die je absoluut moet bekijken
