Voor wie er nog aan twijfelde: Stormzy is the shit. Zijn debuutplaat was in 2017 goed voor platina en vorig jaar sleepte hij de Brit Award voor ‘Best Artist’ en ‘Album of the Year’ in de wacht. Vandaag is hij de helderste ster aan het Londense rappersfirmament.
Yo, Theresa?!
Waar wij de naam Stormzy van kennen? Van zijn krachtige sneer naar Theresa May bij de uitreiking van de Brit Awards 2018. Toegegeven, het hielp dat hij die gaf in ontbloot bovenlijf, onder een geënsceneerde douche... Totaal onverwacht onderbrak hij de liveversie van zijn hit ‘Blinded By Your Grace, Pt. 2’ voor een discours over de Grenfell Tower-tragedie in 2017 (de brand in een Londens flatgebouw waarbij zo’n zeventig mensen omkwamen, red.). “Yo, Theresa May, where’s that money for Grenfell? What?! You thought we forgot about Grenfell?!”
Zelfs zijn lief, tv- en radiopresentratrice Maya Jama, was op voorhand niet op de hoogte. “Ik wou dat elk woord gehoord zou worden”, vertelde hij aan ELLE UK. “Ik had maar vijf minuten met het Britse publiek en die wou ik wijs gebruiken door een krachtig statement te maken.” En of hij gehoord werd! De stormvloed aan reacties dwong de regering op de knieën en men gaf uiteindelijk toe dat de hulp te laat op gang kwam. Maar, zo benadrukt Stormzy, hij wil niet als politieke pion worden ingezet. Hij wil gewoon de waarheid vertellen. “Er was een periode dat muziek vooral om de industrie ging,” aldus Stormzy in een interview met Vogue, “muzikanten maakten zich op de eerste plaats zorgen of radiozenders hen wel zouden spelen. Nu durven ze veel meer voor hun mening uitkomen en tonen waarvoor ze staan.”
Ik vind het vreemd om voor minder dan het beste te gaan. Waarom zou Stormzy uit South London niet met de rest kunnen concurreren?
Grime
Tien jaar geleden ging de succesvolle grimerapper Stormzy (25) nog als Michael Omari door het leven. Zijn jeugd was niet bepaald rooskleurig. Hij groeide op in Croydon, een stad ten zuiden van Londen, met zijn jongere broer, twee zussen en Ghanese moeder. Zijn vader was de grote afwezige, de woede en minachting die Stormzy tegenover hem voelt, schreef hij van zich af in ‘Lay me bare’. Het gezin had geen cent te veel en als tiener trok hij steeds vaker naar vrienden, die wél in mooie, gezellige huizen woonden. Hij probeerde op allerlei manieren geld te verdienen, had foute vrienden, experimenteerde met drugs... het gekende verhaal. In interviews weidt hij hier niet graag over uit, maar verwijst naar zijn tienergedrag als ‘fuckeries’.
Toch was er toen al de muziek. Van jongs af was hij in de ban van grime, het Britse subgenre van rap en jungle dat in de vroege jaren 2000 in de Londense hiphopscene ontstond, met Dizzee Rascal als een van de grondleggers. Bonkers! Voor wie – net als wij – niet helemaal thuis is in rapsubgenres: ‘grime’ betekent zoveel als ‘vuil’ en is een soort snelle, agressieve rap in Londense straattaal over criminaliteit en het leven in de achtergestelde buurten. Op zijn elfde begon hij samen met vrienden in bars en op straat te rappen, twee jaar later lanceerde hij zijn nickname Stormzy. “Ik dacht: ‘Wat is cool?’ Een storm!” In 2013, op zijn twintigste, postte hij voor het eerst een freestylevideo, die in een mum van tijd duizenden – intussen miljoenen - views kreeg. Check op YouTube bijvoorbeeld ‘Shut Up’, of ‘Wickedskengman 4’, waarin hij een rapbattle uitvecht met een negenjarige. Dat laatste nummer haalde in 2015 een plaats in de UK Top 20, als eerste freestylenummer ooit. Toch bleef het wachten tot februari 2017 voor Stormzy’s debuutplaat. ‘Gang Signs & Prayer’ schopte het meteen tot ‘Best Album’ op de Mobo Awards, de jaarlijkse viering van Britse zwarte muziek. Hij kreeg er ineens de award voor ‘Best Male Artist’ en ‘Best Grime Act’ bij. Een paar maanden later viel hij ook op de Brit Awards tweemaal in de prijzen.
Als hem in interviews gevraagd wordt hoe hij zo snel zo veel wist te bereiken, wijst hij veelbetekenend naar boven. “Ik heb altijd geprobeerd om zo hard mogelijk te werken en zo toegewijd en gefocust mogelijk te zijn”, vertelt hij in een gesprek met Channel 4. En ook, in The Guardian: ”Ik vind het vreemd en oncomfortabel om voor minder dan het beste te gaan. Dat houdt voor mij geen steek (...) Waarom zou ik proberen de beste rapper in Londen of de UK te zijn? Ik wil niet eens de beste rapper, maar de beste artiest in de UK zijn, wat het aantal concurrenten van twintig tot honderd doet stijgen. Er zijn ook indiebands, zangeressen, soulzangers, rockiconen etc. Dan denk ik: ‘Waarom zou ik niet met hen kunnen concurreren? Waarom zou Stormzy van South London dat niet kunnen?’”
Rise Up
Of hij het nu fijn vindt of niet: zijn succes heeft - zeker in Londen - zulke proporties aangenomen, dat het voor hem en Maya onmogelijk is om buiten te komen zonder door fans lastig gevallen te worden. Je kan ook moeilijk naast hem kijken: boomlang, die diep donkere huid, die gouden tand. “In mijn hoofd ben ik onzichtbaar, maar als je over straat loopt en je kruist een man van om en bij de twee meter, volledig in het zwart gekleed, oké, dan valt dat allicht op,” lacht hij in het interview met Vogue.
Hij dankt zijn populariteit vooral, maar niet enkel aan zijn muzikaal talent. Hij steunt ook openlijk de progressieve, bij jongeren populaire Labourleider Jeremy Corbyn en zet zich in voor de ontwikkeling van zwarte jongeren in de UK. Zo riep hij in 2018 een scholarship in het leven waarbij hij jaarlijks twee zwarte Britse studenten aan Cambridge laat studeren. En afgelopen najaar lanceerde hij #Merky Books, een spin-off van Penguin Books die BAME (Black, Asian en Minority Ethics) auteurs ondersteunt. De eerste publicatie? Zijn eigen verhaal: ‘Rise Up: The #Merky Story So Far’.
Niet iedereen gelooft even hard in zijn succes. Dat hij straks als hoofdact op het befaamde Glastonburyfestival staat, doet enkele non-believers fronsen. Hij ligt er niet wakker van en kan zelfs begrijpen waar hun wantrouwen vandaan komt, hij heeft tenslotte nog maar één album uit. Maar hij staat er wel straks, op dat hoofdpodium van een van de grootste festivals ter wereld. “En het wordt de grootste fucking dag uit mijn leven.”
Lees ook: Rapper Lil' Kleine start z'n eigen kledinglijn.
