ELLE Gezondheid

Antibiotica, wanneer zijn ze echt nodig?

Geüpdatet op 2 februari 2022 door ELLE Partner
Antibiotica, wanneer zijn ze echt nodig? © Pexels

Een verkoudheid, griep, hoest, keelpijn... de meeste van dit soort infecties zijn viraal en hebben dus geen behandeling met antibiotica nodig. Als je deze medicijnen verkeerd of onnodig zou innemen, zullen ze het evenwicht van de microbiota verstoren. En nog ernstiger, hun herhaalde inname op langere termijn tast de weerstand aan. Het is een van de grootste gezondheidsproblemen en bedreigingen van deze tijd die bovendien een eeuw van medische vooruitgang ongedaan dreigt te maken. De resistentie tegen bepaalde antibiotica maakt ons weerloos tegen infecties die momenteel makkelijk kunnen worden behandeld.

De antibiotica op de beklaagdenbank

De resistentie van bacteriën tegen antibiotica nam sterk toe door het massale gebruik van deze medicijnen door mensen, maar ook in de veeteelt bv. Hierdoor konden de bacteriën zich aanpassen en werden ze ongevoelig voor deze medicijnen. Jaarlijks overlijden in Europa bijna 33.000 mensen aan een infectie die resistent is tegen antibiotica. De resistente bacteriën kunnen tegen 2050 tot 10 miljoen mensen per jaar doden, zoveel als er mensen sterven aan kanker.
"Antibioticaresistentie verhoogt het risico op morbiditeit en fatale complicaties van routinematige medische procedures zoals bv. heupoperaties, chemotherapie of keizersneden," zegt infectieziektespecialist Dr. Byl. Hij voegt er nog aan toe “dat antimicrobiële resistentie het ziekenhuisverblijf kan verlengen, het gezondheidszorgsysteem kan overbelasten en de zorgkosten kan verhogen. En de situatie is des te kritieker omdat we geen nieuwe antibiotica hebben om deze ‘superbugs’, zoals men de resistente bacteriën vaak noemt, die ons bedreigen, aan te pakken.”

Dit kan en moet je doen

  • Neem nooit een antibioticum zonder het advies van een arts.
  • Wanneer je arts je een antibioticum heeft voorgeschreven:
    • Respecteer de voorgeschreven dosering: neem nooit een antibioticum onregelmatig, maar wel op vaste, regelmatige tijdstippen, zonder ooit een tablet te vergeten.
    • Het is belangrijk dat je het aantal behandeldagen respecteert. We weten immers dat suboptimale (niet ideaal gevolgde) behandelingen de beste manier zijn om resistente bacteriën te triggeren.
    • Breng de ongebruikte tabletstrips in hun verpakking terug naar de apotheek.
  • De antibiotica die essentieel zijn voor een bacteriële infectie brengen de microbiota uit balans. Bepaalde soorten probiotica kunnen mogelijke spijsverteringsproblemen verzachten.

Vermijd buikpijn

Het menselijke darmstelsel bevat een complexe gemeenschap verschillende microbiële soorten: het darmmicrobioom of de microbiota. Samen zorgen ze ervoor dat ons lichaam de voedingsstoffen efficiënter gebruikt en voorkomen ze dat pathogene bacteriën onze darmen binnendringen. Wanneer we echter een bacteriële infectie met antibiotica behandelen, bestaat het risico op een beschadiging van het darmmicrobioom. Veel antibiotica remmen de groei van verschillende pathogene bacteriën af. Als sommige darmbacteriën meer aangetast zijn dan andere, kan een behandeling met antibiotica een onevenwicht veroorzaken in de samenstelling van onze microbiota, wat we gewoonlijk dysbiose noemen. Diarree is hiervan een veelvoorkomend kortetermijneffect, terwijl allergische aandoeningen zoals astma of voedselallergieën en obesitas mogelijke gevolgen op lange termijn zijn.

Wanneer de inname van antibiotica noodzakelijk is, kan je jezelf beschermen met probiotica. Zolang je deze kiest die hun effectiviteit reeds bewezen hebben.
Duizenden gevalideerde wetenschappelijke studies hebben de impact kunnen meten van antibiotische therapie op de microbiota en de grote individuele verschillen bij de terugkeer naar een normale toestand. Ze toonden ook de rol van probiotica aan bij de vermindering van diarree en de preventie van een verstoorde darmflora bij zowel volwassenen als kinderen. Bovendien moet een inname van probiotica tijdens een antibioticatherapie ook gepaard gaan met een voeding die veel groenten, fruit en volle granen bevat. Dit voedsel zorgt immers voor de stof die de groei van goede darmbacteriën bevordert: vezels.
Vraag jouw apotheker om advies bij de keuze van het probioticum.

 

Lees ook:
Gespot: met deze vitaminesupplementen haal je meer uit je dag
Stressmomenten, prikkelbaar, moe? Ontdek MetaRelax® uit en bruis weer van de energie
Getest: een innerlijke beauty boost dankzij supplementen op basis van je DNA

ELLE › ELLE Gezondheid › Antibiotica, wanneer zijn ze echt nodig?