Hyperpigmentatie: wat zijn pigmentvlekken en hoe kan je ze voorkomen?

Geüpdatet op 3 augustus 2023 door Lore Ginneberge
Hyperpigmentatie: wat zijn pigmentvlekken en hoe kan je ze voorkomen? Launchmetrics Spotlight

De zon, hormonen of ontstekingen kunnen kleine donkere vlekjes, ook wel hyperpigmentatie, achterlaten. Met enkele gouden tips én de juiste verzorgingsproducten bereik je een vlekkeloze huid - letterlijk dan.

Vaak focussen we zo op een zuivere, rimpelloze huid, dat pigmentvlekken naar de achtergrond verdwijnen. Die kleine bruine vlekjes zijn - hoewel doorgaans onschadelijk - niet altijd flatterend. Ontdek enkele veelvoorkomende oorzaken van hyperpigmentatie en naar welke verzorgingsingrediënten je op zoek moet.

Wat is hyperpigmentatie?

Je hebt vlekjes en je hebt vlekjes. Om het probleem aan te pakken, is het belangrijk de oorzaak van de verkleuring te achterhalen. Wat is hyperpigmentatie precies? Susanne de Kleijn, huidexpert en Medical Manager bij Beiersdorf, geeft antwoord: "Hyperpigmentatie is een overproductie van pigment, oftewel van de stof melanine, in de huid. Het pigment melanine bepaalt de kleur van de huid, het haar en de ogen. Hyperpigmentatie herken je aan vlakke, donkere plekken op de huid. Ze kunnen in grootte en vorm variëren. Diverse factoren spelen een rol bij de overproductie van pigment/melanine zoals blootstelling aan de zon of hormonale veranderingen en leeftijd, denk aan melasma of ouderdomsvlekken. Deze factoren zorgen ervoor dat er verschillende types hyperpigmentatie zijn."

Post-inflammatoire hyperpigmentatie

Een van die types pigmentvlekken ontstaat bijvoorbeeld na een ontsteking of beschadiging van de huid, denk aan acne of eczeem, maar evengoed een scheerwondje. Karin Voorkamp, Medical Manager bij L'Oreal Cosmétique Active, legt uit: "Pigmentcellen zitten onderin de buitenste huidlaag, de epidermis. Als hier een ontsteking gaande is, worden de pigmentcellen onterecht gestimuleerd. Ook gaan er door de ontsteking pigmentcellen kapot, en dan komt de inhoud ervan, bestaande uit pigmentkorrels, onder de huid te liggen. Dit geeft een lokale verkleuring." Zeker bij een donkere huid, die sowieso al gevoeliger is voor hyperpigmentatie, kunnen kleine wondjes lang na de ontsteking zichtbaar blijven in de vorm van een pigmentvlek.

hyperpigmentatie donkere vlekken gezicht littekens
Launchmetrics Spotlight

Hoe voorkom je hyperpigmentatie? 

Een gouden tip: Vermijd. De. Zon. Susanne de Kleijn: "Wat de onderliggende oorzaak van hyperpigmentatie ook is, de zon heeft een enorm grote invloed! Het is dus beter om directe zonlicht op de huid te voorkomen en met een hoge SPF te smeren, ook als dagelijkse verzorging." Karin Voorkamp onderstreept ook het gevaar van ontstekingen:  "Krabben aan je huid of puistjes uitknijpen is een slecht idee, want ze kunnen ontstekingen geven met hyperpigmentatie tot gevolg. Kan je dit toch niet laten, let er dan op dat je handen schoon zijn."

Wat kan huidverzorging doen voor pigmentvlekken? 

Voorkomen is beter dan genezen. Wanneer je braaf SPF smeert en niet aan je huid prutst, krijgen pigmentvlekken minder kans. Toch nog last van vlekjes door hormonale veranderingen, een zwangerschap, acnelittekens? Een bezoek aan de dermatoloog is nooit een slecht idee, maar ook vrij te verkrijgen producten kunnen vlekjes verminderen, het ene al effectiever dan het andere.

Ingrediënten tegen pigmentvlekken

Ga op zoek naar crèmes, serums en lotions met niacinamide, vitamine C, vitamine A (Retinoïde) en azelaïnezuur. Deze ingrediënten zijn echter niet geschikt voor alle vormen van hyperpigmentatie en kunnen bij sommige huidtypes zelfs irritatie veroorzaken, vraag bij twijfel raad aan een huidspecialist.

Eucerin Pigment Control Sun Fluid SPF 50+

Recent patenteerde Eucerin het ingrediënt thiamidol. Het heeft een hoge huidtolerantie en pakt de pigmentproductie bij de bron aan. Thiamidol3 vermindert de aanmaak van melanine waardoor donkere vlekken verminderen en nieuwe vlekjes minder kans krijgen.

eucerin pigment
Eucerin Sun Pigment Control SPF 50+, Eucerin

Shop hier

Vichy Liftactiv Specialist B3 Serum tegen pigmentvlekken

Vichy ontwikkelde een geconcentreerde formule met actieve stoffen als niacinamide en glycolzuur. Het serum tegen pigmentvlekken werkt in op verschillende huidlagen om vlekjes in de basislaag van de epidermis aan te pakken. Tegelijk exfolieert het de pigmentvlekken aan het huidoppervlak voor een egalere huid.

vichy serum pigmentvlekken
Liftactiv Specialist B3 Serum, Vichy

Shop hier

Hyperpigmentatie op de gevoelige huid

Pigmentvlekjes behandelen op een gevoelig huidbeeld vraagt extra zorg, beaamt esthetisch dermatoloog Veronique Gassia: "Huidgevoeligheid wordt vaak in verband gebracht met een defecte huidbarrière, de huid is droog, de hydrolipidenfilm is veranderd, de huid is dus gevoeliger voor irriterende stoffen, maar ook voor actieve bestanddelen. Vooral ingrediënten die standaard gebruikt worden om pigmentvlekken te corrigeren, zoals fruitzuren, retinol en vitamine C, worden slecht verdragen door de gevoelige huid. De combinatie van 'zachte' actieve bestanddelen (azelaïnezuur, arbutine, kojinezuur) in redelijke concentraties is beter te verdragen en kan goede resultaten geven."

hyperpigmentatie vlekjes
Launchmetrics Spotlight

Lasers en peelings: een goed idee of niet? 

En dan is er nog het grof geschut in de vorm van laserbehandelingen of chemische en mechanische peelings. Voor oppervlakkig gelegen pigmentatie is die laatste een optie, zegt Karin Voorkamp: "De huid vernieuwt zich met een peeling en pigment wordt zo minder zichtbaar. Ook microdermabrasie, een mechanische peeling, kan de zichtbaarheid van vlekken verminderen. Maar onthoud dat alles start bij zonnebescherming!"