Mode? In Moskou? De modekaravaan stopt nooit. Na Londen, Milaan en Parijs hielden vorige week Shanghai en Tokyo hun modemarathons. Min of meer tegelijk met Moskou, waar ELLE was uitgenodigd door Mercedes Benz Fashion Week Russia.
Rusland, modeland? Hm. Tijdens de fashion week van Parijs staan altijd wel een paar Russische ontwerpers geprogrammeerd. Valentin Yudashkin, bijvoorbeeld, of Ulyana Sergeenko. De eerste is absoluut old school: hij kleedde Raisa Gorbacheva en het Russische leger (de uniforme bleken zo goed als waardeloos: niet warm genoeg, en zo gescheurd). De tweede huwde een miljardair, werd een belangrijke klant van de Parijse couturehuizen, en begon vervolgens haar eigen atelier in Moskou. Haar coutureshows in Parijs mogen gezien worden. Ze zijn zijn in elk geval minder belegen dan wat veel ontwerpers uit het Midden-Oosten presteren. Een gebied dat qua smaak vaak met Rusland wordt vergeleken, zij het grotendeels ten onrechte. Rusland is immers ook het vaderland van Gosha Rubschinskiy, de invloedrijkste en coolste mannenontwerper sinds jaren, en van Lotta Volkova, de invloedrijke stiliste van onder meer Vetements. Demna Gvsalia van Vetements en Balenciaga is geboren in Georgië, en dat was een Sovjetrepubliek tot in april 1991.
Moskou zelf is een volwaardige modestad. Schoongeschrobd en opgekalefaterd, met luxeboetieks à volonté, zoals het internationaal gereputeerde grootwarenhuis Tsum; of Km20, een lokale herinterpretatie van Dover Street Market; of Oktyabr, de afgelopen zomer geopende skateshop dat de kleren van essentieel streetwearmerk Rassvet in huis heeft. Daarnaast is er ook een hele infrastructuur gebouwd voor modebewuste hipsters: espressobars, uitstekende restaurants op elke straathoek (de grootste verrassing van mijn reis was het eten: zò lekker), en een glanzend nieuw museum van architect Rem Koolhaas, Garage, ondergebracht in een restaurant uit 1968 in Gorky Park (er loopt momenteel een prachtige overzichtstentoonstelling van de Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers). Garage is, net als het gelijknamige modetijdschrift, opgericht door Dasha Zhukova, gewezen it-girl.
Ja, echt: Rusland is een modeland.
Dat gezegd: van de 175 namen op de officiële kalender van MBFW Russia herkenden we er amper twee: Slava Zaitsev en Alena Ahkmadullina. Ahkmadullina, 40, showde eerder in Parijs en New York, en heeft genoeg talent om tussen de grote namen overeind te blijven. Haar collectie voor zomer 2019, die begin september al eens in New York werd gepresenteerd, speelde met de legende van Lady Godiva, die naakt op haar paard reed (beschermd van oneervolle blikken door haar lange haren).
Zaitsev, 80 intussen, wordt beschouwd als de belangrijkste couturier uit het Sovjettijdperk. Het Franse weekblad Paris Match noemde hem in de jaren zestig al Le Dior rouge. In 1982 lanceerde Zaitsev zijn eigen label: hij was toen de enige couturier in de Sovjetunie die zijn naam in zijn kleren mocht stikken. Hij showde ook aan de andere kant van het IJzeren Gordijn: in Parijs, New York en Tokyo, en lanceerde in 1993 een succesvol parfum, met beautygigant L'Oréal, Maroussia. In 1997 toonde Zaitsev in Parijs een collectie die volledig in het teken stond van Diors New Look, en die hommage werd vorige week in Moskou opnieuw over de catwalk gestuurd. Retrospectieve shows zijn altijd dubbel: interessant, omdat ze je naar het verleden transporteren, maar niet onmiddellijk relevant voor nu, laat staan zomer 2019. De glorieuze kitsch van Slava Zaitsev is nochtans nauwelijks gedateerd: zijn mode was twintig jaar geleden al verschrikkelijk oubollig. Het nieuwe Rusland van Gosha en Garage was ver weg.
Mercedes Benz Fashion Week Russia vindt plaats in de Manège, een 180 meter lang gebouw in neoklassieke stijl uit 1817, op een zucht van het Rode Plein. Er zijn twee catwalks en een reusachtige foyer met stands van sponsors en een handvol VIP-bars. In de kelderverdieping was dit seizoen voor het eerst een Pop Up Shop ingericht. "We krijgen elk seizoen honderden aanvragen van labels en ontwerpers," zegt Elena Fidelina, International Affairs Manager van MBFW Russia. "Maar we beschikken nu eenmaal over een beperkt aantal slots en bovendien zijn veel labels nog te klein voor een volwaardig défilé. Met de Pop Up hebben we nu een plek een aantal van die kleinere merken een uitstalraam te geven." MBFW Russia steunt ook jong lokaal talent: de modeweek opende met Futurum Moscow, een reeks mini-shows van starters, open voor publiek (meer dan tienduizend toeschouwers vorig seizoen).
Wat vonden we ervan?
Op de ietwat steriele catwalks van de Manège zagen we een paar memorabele shows, en veel doorsnee. De meeste merken viseren toch vooral een Russisch publiek. Soms blijven ze steken in een voorbijgestreefd idee van wat mode hoort te zijn (veel combinaties van rood en zwart, bont, glitter, kitscherige hoeden). Soms zijn ze niet origineel genoeg. Eén hoogtepunt was de show van Bella Potemkina, een gewezen danseres die populair is bij Russische influencers. Potemkina had een populaire Russische zangeres uitgenodigd, Rita Dakota. Ze zong twee hits: kitsch, maar ook wel indrukwekkend. En het vreugdedansje van Potemkina in de finale was schattig.
De I-INCLUSIVE show van Ksenia Bezuglova combineerde mode met technologie: het project focust op het ontwerpen van functionele, moderne kleren voor mensen met een handicap.
Bij de Georgische ontwerper Goga Nikabadze maakten we kennis met een geweldige lokale traditie: na de show krijgt de designer op de catwalk reusachtige bouquets bloemen van zijn beste klanten. Bij Nikabadze werd zelfs een hele palmboom op de scène gerold. Verdiend? Hm.
De show van Roma Uvarov, een designer die werd opgepikt uit een eerdere editie van Futurum Moscow, was intrigerend. Hij was een van de weinige ontwerpers in Moskou met een inclusieve casting, en zowel zijn modellen als zijn kleren waren redelijk freaky. Je ging er van rechtzitten: een naam om in de gaten te houden. Net als de in Tbilisi geboren Alexander Arutyunov, die showt in Moskou sinds 2011. Zijn mode is grotendeels met de hand gemaakt, luxe, maar toch ook jeugdig. Zijn show, op een aparte, intiemere locatie, was het hoogtepunt van de Russische modeweek. Da, da, da!
